Trong kỷ nguyên số hoá, trí tuệ nhân tạo (AI) & tự động hóa (Automation) là 2 thuật ngữ quen thuộc & xuất hiện ở hầu hết các lĩnh vực từ sản xuất, kinh doanh đến đời sống hàng ngày. Tuy nhiên, nhiều người vẫn nhầm lẫn giữa 2 khái niệm này vì đều hướng đến mục tiêu tối ưu hóa công việc, giảm sức lao động của con người & nâng cao năng suất. Vậy sự khác nhau giữa trí tuệ nhân tạo AI và tự động hoá là gì? Hãy cùng ATPro tìm hiểu một cách cụ thể, trực quan & đầy đủ nhất trong bài viết hôm nay!
Tổng quan về trí tuệ nhân tạo (AI) & tự động hóa (Automation)
Trí tuệ nhân tạo (AI) là gì?
Trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence – AI) là 1 lĩnh vực của khoa học máy tính, tập trung vào việc tạo ra các hệ thống có khả năng mô phỏng trí thông minh của con người, bao gồm khả năng học hỏi, lý luận, giải quyết vấn đề & đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu.
– Đặc điểm nổi bật: tính linh hoạt, khả năng thích ứng, phân tích dữ liệu phức tạp & đưa ra kết quả không được lập trình sẵn
– Mục tiêu: giải quyết các vấn đề phức tạp đòi hỏi sự nhận thức & suy nghĩ
– Ví dụ: xe tự lái, hệ thống nhận diện khuôn mặt, giọng nói, robot thông minh,…

Tự động hóa (Automation) là gì?
Tự động hóa (Automation) là việc sử dụng các hệ thống điều khiển & các thiết bị công nghệ (máy tính, máy móc, robot) để thực hiện các nhiệm vụ/quy trình mà trước đây cần sự can thiệp của con người.
– Đặc điểm: thực hiện các bước cố định, tuyến tính & có thể dự đoán được
– Mục tiêu: tăng tốc độ, hiệu suất, giảm thiểu sai sót của con người trong các công việc lặp đi lặp đại
– Ví dụ: dây chuyền sản xuất tự động, robot công nghiệp, hệ thống điều khiển PLC/SCADA,…

Sự khác nhau giữa trí tuệ nhân tạo AI và tự động hóa là gì?
Mặc dù cả 2 đều nhằm nâng cao hiệu suất & giảm sức lao động, thế nhưng AI & tự động hoá cũng có nhiều điểm khác biệt cốt lõi:
| Tiêu chí | Trí tuệ nhân tạo (AI) | Tự động hóa (Automation) |
| Mục đích chính | Mô phỏng trí thông minh con người, học hỏi & giải quyết vấn đề mới | Thực thi nhiệm vụ theo quy tắc có sẵn, tăng hiệu suất & tính lặp lại |
| Bản chất | Nhận thức, đòi hỏi sự suy luận, học hỏi & phán đoán | Thực thi, đòi hỏi sự tuân thủ quy tắc & tính chính xác |
| Khả năng xử lý | Xử lý các tình huống phi cấu trúc, không chắc chắn & thay đổi | Xử lý các nhiệm vụ có cấu trúc & lặp lại |
| Cơ chế ra quyết định | Dựa trên mô hình học máy, dự đoán & xác suất. Có khả năng tự điều chỉnh | Dựa trên quy tắc được lập trình sẵn & không có khả năng tự điều chỉnh |
| Tính linh hoạt | Linh hoạt, thích ứng nhanh. Có thể xử lý các biến thể mới của dữ liệu | Kém linh hoạt. Nếu quy tắc thay đổi, cần phải lập trình lại |
Khả năng học hỏi & thích ứng
– Trí tuệ nhân tạo (AI): có khả năng tự học. Hệ thống AI được lập trình để cải thiện thuật toán dựa trên kinh nghiệm (dữ liệu mới). Chẳng hạn: Khi thuật toán nhận diện hình ảnh AI đang gặp 1 bức ảnh mèo mới, nó sẽ tự điều chỉnh để nhận diện chính xác hơn trong tương lai. Đây chính là cốt lõi của trí tuệ.
– Tự động hóa (Automation): không học hỏi. Nó là 1 công cụ thực thi 1 hành động đã được dạy. Chẳng hạn: Nếu bạn lập trình 1 robot tự động hoá để hàn 1 chi tiết ở vị trí A, nó sẽ luôn luôn hàn ở vị trí A, bất kể môi trường xung quanh có thay đổi hay không, trừ khi được lập trình lại

Xử lý dữ liệu & tình huống
– Trí tuệ nhân tạo (AI): được thiết kế để xử lý dữ liệu phi cấu trúc (hình ảnh, văn bản, giọng nói) & các tình huống mơ hồ. AI có thể “đoán” hoặc đưa ra câu trả lời hợp lý cho 1 câu hỏi mà chưa từng gặp
– Tự động hóa (Automation): chỉ hiệu quả với dữ liệu có cấu trúc & tình huống rõ ràng. Tự động hoá không thể xử lý những tình huống ngoại lệ 1 cách thông minh

Mối quan hệ giữa trí tuệ nhân tạo (AI) & tự động hóa (Automation)
AI & Tự động hóa không đối lập mà bổ trợ cho nhau.
– Tự động hoá giúp xử lý công việc theo quy trình, nhằm giảm tải con người
– AI giúp tự động hoá trở nên thông minh, linh hoạt & tối ưu hơn
*Ví dụ: Robot tự động hoá + AI => robot có thể tự nhận biết sản phẩm lỗi & tự điều chỉnh tốc độ hoặc chuyển hướng.
Ngày nay, trong sản xuất hiện đại, mô hình AI + Automation + IoT đang trở thành xương sống của nhà máy thông minh (Smart Factory).
>>> Xem thêm: Tự động hóa công nghiệp là gì? Hướng dẫn tối ưu quy trình sản xuất hiệu quả
Cả trí tuệ nhân tạo (AI) & tự động hóa (Automation) đều đóng vai trò quan trọng công cuộc chuyển đổi số, nhưng mỗi công nghệ lại mang bản chất & giá trị ứng dụng khác nhau. Hy vọng với những chia sẻ của ATPro trong bài viết đã giúp bạn có cái nhìn toàn diện về AI & tự động hoá. Nếu vẫn còn thắc mắc hoặc cần giải đáp các câu hỏi liên quan, hãy gọi ngay cho chúng tôi theo số hotline phòng kinh doanh.
Tham khảo ngay các sản phẩm đang được bán chạy nhất tại ATPro
ATPro - Cung cấp phần mềm SCADA, MES, quản lý điện năng, hệ thống gọi số, hệ thống xếp hàng, đồng hồ LED treo tường, đồng hồ đo lưu lượng, máy tính công nghiệp, màn hình HMI, IoT Gateway, đèn tín hiệu, đèn giao thông, đèn máy CNC, bộ đếm sản phẩm, bảng LED năng suất, cảm biến công nghiệp,...uy tín chất lượng giá tốt. Được khách hàng tin dùng tại Việt Nam.















Bài viết liên quan
Kho tư nhân là gì? Sự khác biệt giữa kho tư nhân và kho công cộng
Trong lĩnh vực logistics & quản lý chuỗi cung ứng, lựa chọn mô hình kho [...]
Th12
BSC là gì? Hiểu và ứng dụng trong việc quản lý doanh nghiệp
BSC là gì? là một mô hình quản trị chiến lược giúp doanh nghiệp theo [...]
Th12
SSO là gì? Cách thức hoạt động và tầm quan trọng của SSO
Ngày nay, người dùng phải đăng nhập vào hàng loạt ứng dụng và hệ thống [...]
Th12
SMT là gì? Tìm hiểu về ý nghĩa và ứng dụng của SMT trong lĩnh vực công nghệ.
Công nghệ SMT là phương pháp phổ biến trong sản xuất bảng mạch điện tử [...]
Th12
Tự động hóa công nghiệp là gì? Hướng dẫn tối ưu quy trình sản xuất hiệu quả
Công nghiệp 4.0 phát triển mạnh mẽ, các doanh nghiệp sản xuất đang đứng trước [...]
Th12
6S là gì? Quy trình thực hiện mô hình 6S trong sản xuất đúng chuẩn
Trong thời đại cạnh tranh ngày càng khốc liệt, doanh nghiệp sản xuất buộc phải [...]
Th12